How to: bestellen bij het frietkot
België is beroemd om haar Vlaamse frieten en die haal je natuurlijk bij het frietkot. Dat de Belgen hun frieten serieus nemen blijkt direct: bij je frieten heb je keuze uit verschillende snacks en sauzen die wij in Nederland helemaal niet kennen.
First things first: ben je in de tijd van het coronavirus op zoek naar de manier om te bestellen bij je lokale frietkot? Ga het best langs bij je favoriete frietkot. Afhalen mag en sommige frituren zijn dan ook open om af te halen. Daarnaast kun je informeren om direct bij hen te bestellen, eventueel telefonisch. Een andere optie is om het aanbod UberEats, Deliveroo of TakeAway te checken. Restaurants en snackbars betalen wel een kleine bijdrage aan deze partijen.
Terug naar de oorspronkelijke insteek van ons artikel…
How to: bestellen bij het frietkot
Om je de keuzestress die wij hadden bij ons eerste bezoek aan het frietkot te besparen, maakten wij een ‘how to: bestellen bij het frietkot’. We maken je wegwijs in de verschillende snacks en sauzen die de Belgische frietkotten rijk zijn en vertellen je de ‘do’s & don’ts’!
Sauzen
In Nederland eet vrijwel iedereen mayonaise bij z’n friet. Sommigen wisselen ‘m in voor fritessaus, en wie eens gek wil doen gaat voor een ‘frietje speciaal’ (met mayonaise, curry en uitjes) of een ‘patatje oorlog’ (met pindasaus, mayonaise en uitjes). Zeggen jullie trouwens friet of patat? #teamfriet hier!
Goed, terug naar de sauzen. In België eten ze ook graag mayonaise bij de frieten, maar heb je daarnaast ook nog keuze uit de volgende sauzen:
- Andalouse: deze oranje-rode saus is op basis van plantaardige olie, zout, tomaten, ei, azijn, mosterd. Hij werd in de jaren ’60 bedacht in België en is volgens de oorspronkelijke bedenker geïnspireerd op gazpacho.
- Samoeraisaus: deze saus is een mix van sambal en mayonaise. Lekker pittig dus, en makkelijk om zelf te maken!
- Joppiesaus: deze gele saus wordt koud geserveerd en komt oorspronkelijk uit Twente. Toch vind je ‘m ook bij bijna elk frietkot in België. Het originele recept is geheim, maar de gele kleur krijgt hij van kerrie.
- Tartaarsaus: Dit is een koude saus op basis van mayonaise. Hieraan worden vaak ei, peterselie en gehakte uitjes of sjalotjes aan toegevoegd. De saus schijnt te lijken op remoulade en ravigote, maar die ken ik allebei niet.
- Curryketchup: Hier schreven we al eerder over: wat wij in Nederland meestal gewoon curry noemen, heet in België curryketchup.
- Cocktailsaus: Deze oranje saus op basis van mayonaise werd vroeger vaak bij chique gerechtjes zoals garnalencocktails geserveerd. In de saus zelf zitten echter geen garnalen. Naast o.a. paprikapoeder, tomaat en gembersiroop gaat er ook een scheutje cognac in. Soms wordt dat echter vervangen voor whisky, en dan wordt het whiskysaus genoemd.
- Stoofvleesaus: Stoofvlees lijkt een beetje op het Limburgse ‘zoer vleisj’, alleen is het dan niet zo zuur. De saus is vaak op basis van bier en een beetje peperkoek gemaakt.
Frieten met een lucifer en andalousesaus, met een Bickyburger on the side.
Snacks
Ook het snackaanbod in België verschilt enorm. Belgen hebben misschien de kroket of de Smulrol niet in het Frietkot, maar andersom zijn er ook een heleboel snacks die wij Nederlanders niet hebben. Wederom een lijstje:
- Bickyburger: Deze burger werd in 1981 geïntroduceerd. Het unieke aan de burger zijn de geheime Bickysauzen. Daarnaast wordt elke Bicky burger geserveerd met krokante uitjes.
- Boulette: Een boulette is eigenlijk een soort frikandel, maar dan in de vorm van een bal en vaak in plakjes/stukken gesneden. Zo heb je meer krokante kantjes.
- Cervela: Dit is een knalrode worst, die een beetje lijkt op de Duitse braadworst, maar dan gefrituurd (waardoor ‘ie weer wat weg heeft van een frikandel).
- Lucifer: De lucifer is een kipcorn met een pikante ‘kop’, waardoor hij een beetje lijkt op een grote lucifer.
- Sitostick: De sitostick is kalkoenvlees op een spiesje, in een krokant jasje. Hij werd in 1970 uitgevonden in België.
De mitraillette
Deze snack verdient zijn eigen kopje. Maak namelijk niet net als ik de fout om ‘een broodje kroket’ in een Vlaams frietkot te bestellen. Ik vond €5 al vrij prijzig voor een broodje kroket, maar schrok helemaal toen ik bovenstaand broodje in mijn handen gedrukt kreeg.
Dit was een heel stokbrood, met twee kroketten én sla én friet. Een soort kroketkapsalon op een broodje. Deze worden ‘mitraillette’ genoemd en komen oorspronkelijk uit Brussel.
Vegetarische snacks?
In tegenstelling tot Nederland, waar de vegetarische hamburger van de Vegetarische Slager inmiddels in het vaste assortiment van bekende snackbars de FEBO en Smullers zit, heb ik in België nog niet zoveel vegetarische snacks in het frietkot gespot. Misschien komt dit nog, misschien heb ik niet goed gekeken.
Sowieso hoor ik het graag als er nog aanvullingen zijn voor deze lijst. Vergeet ‘m niet op te slaan voor je eerstvolgende bezoek aan het frietkot!
Wendy
Ik blijf het bijzonder vinden dat stoofvlees(saus) / stoverij echt als saus wordt gezien in België. In Nederland is friet met stoofvlees én een andere (vlees)snack een beetje dubbelop, maar mijn Belgische ex snapte niet dat ik friet met “enkel” stoverij wou hebben… Daar zit toch vlees in, of niet soms?? 😀
Gids voor het zuiden
Haha ja, ik denk hetzelfde hoor. Sowieso mochten wij altijd maar 1 snack kiezen (wat ik eigenlijk ook best normaal en genoeg vind), maar bij mijn vriend neemt ieder er 2. De eerste keer dacht ik echt ‘wooow mag ik én een kroket én een kipcorn???’ haha. Handig als je niet kan kiezen ;-). Al weet ik niet of dat typische Nederlands/Belgisch is. – Marlous
Irene
Dat is dan ook het verschil tussen stoofvlees en stoofvleessaus hé 😀 je kan stoofvlees vragen en dan krijg je ook effectief vlees en de saus en je kan stoofvleessaus vragen en krijg je alleen de saus die bij het stoofvlees hoort maar zonder vlees dus. Super lekker wel!
Maar stoofvlees vragen en nog een snack er bij wordt ook niet zoveel gedaan denk ik. En ik ken zelfs niemand die stoofvlees vraagt maar wel héél veel mensen die stoofvleessaus vragen 🙂 Al vragen wij ook wel twee snacks hoor. Eentje is geentje hé 😉
Chez Julie
Als je op zoek bent naar vegetarische frituursnacks kan ik je de Frietketel in Gent aanraden, ze hebben er zelfs vegetarisch stoofvlees 😀
Gids voor het zuiden
Ooh leuk, goede tip! Ben heeel benieuwd naar vegetarisch stoofvlees. Deze ga ik onthouden! – Marlous
Irene
Een post naar m’n hart! 😀 I LOVE FRIETKOTFRIET! Mijn favo sausje is Joppie en ik neem altijd een boulet een een macho omdat het vegetarische aanbod hier wat beperkt is vind ik. Ik heb nog geen waardige vegetarische snacks gevonden om m’n favo vleesjes te vervangen dus dat is een beetje m’n guilty pleasure 😀
Gids voor het zuiden
Wat is een macho??? Volgens mij kan die aan het lijstje worden toegevoegd want die ken ik nog niet! – Marlous
Irene
Dat is een pikante kipsnack in de vorm van een lange M 😀 Super lekker maar waarschijnlijk een beetje moeilijk om je er iets bij voor te stellen zo :p
Gids voor het zuiden
In de vorm van een M? Dan moet ik ‘m wel proberen he! 😉 – Marlous
Goofball
1 snack bij je frieten…da’s niet genoeg eh.
Mijn standaard is frieten met andalouse, een kaaskroket en een kipcorn. Voor mijn man zullen dat frieten zijn met een bickyburger (of een variant zoals bickyrib….enkel bickyburgers is te eenvoudig eh), kippevleugeltjes, en nog zeker 2 dingen . Een Ardeense saté of een zigeunerstick vind ik ook lekker.
Gids voor het zuiden
Haha dat blijkt nu! Misschien is het dan toch Hollandse gierigheid.. ;p – Marlous
Leen
Frieten zijn niet Vlaams 😉 maar echt Belgisch. Over de taalgrens, in Wallonië, hebben ze namelijk net zulke goeie frieten! Ik geef het maar mee, mocht er verwarring zijn…
Veggie snacks zijn inderdaad dun gezaaid, daar mag DRINGEND verandering in komen!!
O en frikandel is niet te verwarren met een curryworst…. Ik geef het maar mee… Dit verschilt van streek tot streek, om de boel nog wat ingewikkelder te maken 😀
Gids voor het zuiden
Goed punt Leen! Toch staan ze bij ‘ons’ in Nederland eerder bekend als ‘Vlaamse frieten’ dan ‘Belgische Frieten’. We hebben hier zelfs een bekende keten genaamd ‘Manneken Pis’ die dus ‘Vlaamse Frieten’ verkoopt, haha! Hoe zou dat komen? – Marlous
Séverine
De weinige keren dat ik naar het frietkot ga, eet ik tartaar bij m’n frietjes, enkele bitterballen en een taco ! Na al die jaren heb ik eigenlijk geen idee of het kip of iets vegetarisch is dat er in zit… 😊